Urządzenia dźwignicowe - suwnice. Praktyczny poradnik do szkoleń

Urządzenia dźwignicowe - suwnice. Praktyczny poradnik do szkoleń

rok wydania: 2023, wydanie ósme
ilość stron: 220
format: B5
oprawa: miękka

Stan prawny: październik 2023 r.

Opis

Poradnik stanowi pomoc w przyswojeniu wiedzy koniecznej do obsługi urządzeń suwnicowych, a także w uzyskaniu wymaganych kwalifikacji i uprawnień do obsługi tego rodzaju urządzeń.

Opracowanie podzielone zostało na dziesięć rozdziałów, w ramach których czytelnicy mają możliwość zapoznania się z wymaganiami formalnymi stawianymi operatorom, aspektami technicznymi oraz zasadami bezpiecznej eksploatacji suwnic.

Cennym uzupełnieniem niniejszej pozycji są liczne zdjęcia, rysunki oraz schematy.

Każdy rozdział zakończony jest pytaniami kontrolnymi, pozwalającymi na bieżąco sprawdzać przyswojony materiał.

Książka zawiera pytania i odpowiedzi egzaminacyjne na podstawie pytań i odpowiedzi UDT.

Spis treści

Wstęp / 9

1. Podstawowe wiadomości o dozorze technicznym / 11
1.1. Pojęcie dozoru technicznego / 11
1.2. Akty prawne regulujące zagadnienia związane z dozorem technicznym / 11
1.3. Jednostki uprawnione do wykonywania dozoru technicznego / 11
1.4. Zakres działania Urzędu Dozoru Technicznego / 12
1.5. Zakres działania Transportowego Dozoru Technicznego / 12
1.6. Podmioty wykonujące czynności dozoru technicznego / 13
1.7. Przykłady urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym / 13
1.8. Zakres i formy wykonywania dozoru technicznego / 14
1.9. Rodzaje i cele badań technicznych przewidzianych dla urządzeń transportu bliskiego (UTB) / 15
1.10. Dokumentacja urządzeń transportu bliskiego / 16
1.11. Terminy, w jakich inspektor wykonuje czynności z zakresu dozoru technicznego oraz rodzaje dokumentów potwierdzających fakt ich realizacji / 17
1.12. Czynności przeprowadzane przez konserwatora UTB / 18
1.13. Terminy, w jakich konserwator wykonuje przeglądy UTB oraz miejsce, gdzie odnotowuje się fakt ich przeprowadzenia / 18
1.14. Konsekwencje nielegalnego dopuszczenia urządzenia technicznego do eksploatacji / 19
1.15. Konsekwencje utrudniania lub uniemożliwiania pracy inspektorom dozoru technicznego oraz niezawiadomienia o zaistniałym wypadku właściwego organu dozoru technicznego / 19
Pytania sprawdzające / 19

2. Wymagania stawiane kandydatom na operatorów suwnic / 20
2.1. Wiadomości podstawowe / 20
2.2. Tryb sprawdzania kwalifikacji operatorów suwnic i cięgników / 21
Pytania sprawdzające / 23

3. Podstawowe wiadomości z mechaniki i statyki / 24
3.1. Podstawowe jednostki miar dla wybranych zjawisk fizycznych / 24
3.2. Pojęcie siły / 26
3.3. Moment siły / 27
3.4. Wypadkowa sił i sposoby jej wyznaczania / 28
3.5. Podstawowe rodzaje obciążeń / 29
3.6. Środek ciężkości i sposób jego wyznaczania / 30
3.7. Pojęcie stateczności / 30
3.8. Tarcie / 31
Pytania sprawdzające / 32

4. Podstawowe wiadomości z budowy maszyn / 33
4.1. Wiadomości ogólne / 33
4.2. Rodzaje połączeń / 33
4.2.1. Połączenia spawane / 33
4.2.2. Połączenia nitowane / 36
4.2.3. Połączenia gwintowe / 37
4.2.4. Połączenia wielowypustowe / 37
4.2.5. Połączenia sworzniowe / 38
4.3. Osie i wały / 38
4.4. Łożyska / 39
4.5. Przekładnie / 39
4.6. Sprzęgła / 40
4.7. Hamulce / 42
Pytania sprawdzające / 42

5. Podstawowe wiadomości o suwnicach i cięgnikach / 43
5.1. Definicja i podział cięgników / 43
5.2. Definicja i podział suwnic / 44
5.3. Podstawowe parametry techniczne suwnic i cięgników / 47
5.3.1. Udźwig / 47
5.3.2. Wysokość podnoszenia / 49
5.3.3. Głębokość opuszczania / 49
5.3.4. Rozpiętość mostu / 50
5.3.5. Wysięg wysięgnicy / 50
5.3.6. Zasięg działania urządzenia / 50
5.3.7. Prędkości ruchów roboczych / 51
5.3.8. Masa całkowita urządzenia / 51
5.3.9. Rodzaj zastosowanego napędu 51
5.3.10. Nacisk kół jezdnych / 51
5.3.11. Miejsce i rodzaj sterowania / 51
5.3.12. Rodzaj zastosowanych cięgien nośnych, urządzeń chwytających oraz urządzeń zabezpieczających / 52
5.3.13. Grupa natężenia pracy / 52
5.4. Przykłady różnych konstrukcji suwnic / 52
Pytania sprawdzające / 53

6. Budowa suwnic / 54
6.1. Wiadomości ogólne / 54
6.2. Dźwigary / 54
6.3. Czołownice / 56
6.4. Tory jazdy / 56
6.5. Koła jezdne / 58
6.6. Urządzenia przeciwwiatrowe / 58
6.7. Hamulce dźwignic / 59
6.8. Mechanizm podnoszenia / 63
6.9. Liny stalowe / 64
6.9.1. Informacje ogólne / 64
6.9.2. Kryteria zużycia lin stalowych / 66
6.9.3. Mocowanie lin / 70
6.10. Bębny i krążki linowe / 70
6.11. Łańcuchy nośne / 73
6.12. Koła i krążki łańcuchowe / 74
6.13. Konserwacja i kryteria zużycia łańcucha ogniwowego / 75
6.14. Haki / 76
6.15. Zblocza hakowe / 78
6.16. Elementy wyposażenia elektrycznego / 79
6.16.1. Informacje wstępne / 79
6.16.2. Zasilanie suwnic / 79
6.16.3. Łącznik główny / 81
6.16.4. Nastawniki / 81
6.16.5. Sterowniki, styczniki i przekaźniki / 81
6.16.6. Silniki / 82
6.17. Sterowanie elektryczne suwnic / 84
6.18. Urządzenia zabezpieczające / 86
6.18.1. Informacje wstępne / 86
6.18.2. Łącznik bezzwłocznego zatrzymania – STOP / 86
6.18.3. Łączniki krańcowe / 87
6.18.4. Ograniczniki obciążenia / 88
6.18.5. Ograniczniki zbliżeniowe / 88
6.18.6. Blokada zerowa / 88
6.18.7. Wyzwalacze termiczne / 89
6.18.8. Czujniki tensometryczne / 90
Pytania sprawdzające / 90

7. Zawiesia / 91
7.1. Ogólne wiadomości o zawiesiach / 91
7.2. Konstrukcja zawiesi ogólnego przeznaczenia / 91
7.2.1. Informacje wstępne / 91
7.2.2. Zawiesia linowe / 93
7.2.3. Zawiesia łańcuchowe / 96
7.2.4. Zawiesia tekstylne / 99
7.3. Konstrukcja zawiesi specjalnego przeznaczenia / 103
7.3.1. Informacje wstępne / 103
7.3.2. Zawiesia chwytne / 103
7.3.2.1. Uchwyty samozaciskowe / 103
7.3.2.2. Uchwyty szczękowe (kleszczowe) / 105
7.3.3. Zawiesia zaczepowe / 106
7.3.4. Zawiesia chwytakowe / 108
7.3.5. Trawersy / 108
7.4. Nośność zawiesi – Dopuszczalne Obciążenie Robocze (DOR) / 111
7.4.1. Wiadomości ogólne / 111
7.4.2. Wpływ kąta rozwarcia cięgien na DOR (WLL) / 112
7.4.3. Wpływ temperatury otoczenia na nośność zawiesi / 114
7.4.3.1. Zawiesia z lin stalowych / 114
7.4.3.2. Zawiesia tekstylne / 115
7.4.3.3. Zawiesia łańcuchowe / 115
7.5. Eksploatacja zawiesi / 115
7.5.1. Informacje wstępne / 115
7.5.2. Warunki bezpiecznego i prawidłowego używania zawiesi / 116
7.5.3. Przechowywanie i konserwacja / 117
7.5.3.1. Zasady ogólne / 117
7.5.3.2. Zawiesia z lin stalowych / 117
7.5.3.3. Zawiesia z lin włókiennych / 117
7.5.3.4. Zawiesia łańcuchowe / 117
7.5.3.5. Zawiesia tekstylne / 117
7.5.4. Kontrola i kryteria zużycia zawiesi / 118
Pytania sprawdzające / 119

8. Bezpieczna obsługa suwnic i cięgników / 120
8.1. Ogólne wymagania bezpieczeństwa / 120
8.2. Czynności eksploatacyjne obsługującego / 120
8.2.1. Czynności przed podjęciem pracy / 120
8.2.2. Czynności w trakcie pracy / 122
8.2.3. Czynności po zakończeniu pracy / 123
8.2.4. Czynności zabronione / 124
8.3. Podejmowanie ładunku, transport i składowanie / 124
8.3.1. Informacje wstępne / 124
8.3.2. Obsługa ładunków / 124
8.3.2.1. Ocena masy ładunku / 125
8.3.2.2. Mocowanie ładunku / 125
8.3.2.3. Wyrównanie ładunku – położenie środka ciężkości / 127
8.3.3. Technika podnoszenia, transportowania i opuszczania ładunku / 130
8.3.3.1. Transportowanie ładunków – ogólne zasady postępowania / 130
8.3.3.2. Technika podnoszenia i opuszczania ładunku / 135
8.3.3.3. Technika manewrowania ładunkiem / 137
8.3.4. Składowanie ładunków / 138
8.4. Sygnały porozumiewawcze z hakowym (sygnalistą) / 139
8.4.1. Informacje wstępne / 139
8.4.2. Komunikaty słowne / 139
8.4.3. Sygnały ręczne / 140
8.5. Postępowanie w sytuacjach szczególnych / 144
8.5.1. Współpraca kilku urządzeń jednocześnie / 144
8.5.2. Postępowanie w przypadku, gdy na jednym torze jezdnym pracuje kilka urządzeń / 144
8.5.3. Postępowanie w przypadku, gdy urządzenia pracują na różnych poziomach / 145
8.5.4. Opuszczanie i podnoszenie ładunku przez otwory w stropach / 145
8.6. Postępowanie w sytuacjach awaryjnych / 146
8.6.1. Nadmierne rozkołysanie ładunku / 146
8.6.2. Awaria hamulców / 148
8.6.3. Brak zasilania / 148
Pytania sprawdzające / 148

9. Pierwsza pomoc przedlekarska / 149
9.1. Organizacja akcji ratunkowej / 149
9.2. Postępowanie w przypadku zranień i krwotoków / 150
9.2.1. Zranienia / 150
9.2.2. Krwotoki / 150
9.3. Postępowanie w przypadku amputacji / 151
9.4. Postępowanie w przypadku porażenia prądem / 151
9.5. Postępowanie w przypadku urazów kostnych i stawowych / 152
9.5.1. Skręcenie / 152
9.5.2. Zwichnięcie / 152
9.5.3. Złamanie / 153
9.5.4. Uraz kręgosłupa / 153

10. Ochrona przeciwpożarowa / 154
10.1. Pojęcie pożaru / 154
10.2. Grupy pożarów / 154
10.3. Materiały palne pożarowo niebezpieczne / 155
10.4. Gaśnice / 155
10.5. Postępowanie na wypadek pożaru / 156

Bibliografia / 157

Dodatek – Pytania egzaminacyjne z zakresu obsługi urządzeń technicznych: suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego oraz specjalnego przeznaczenia / 159