Elementy i detale architektoniczne w rozwoju historycznym

  • Dodaj recenzję:
  • Kod: 414
  • Producent: Arkady
  • Rok wydania: Zdzisław Mączeński

  • Najniższa cena 30 dni przed zmianą: 59,00 zł brutto
  • szt.
  • Cena netto: 65,71 zł 63,00 zł 69,00 zł



Elementy i detale architektoniczne w rozwoju historycznym

rok wydania: 2008, dodruk cyfrowy 2014
ilość stron: 536
ISBN: 978-83-213-3966-5
format: 17x24 cm

Wstęp
Jednym z głównych zadań budownictwa jest utworzenie zamkniętej przestrzeni zwanej budynkiem, w celu zabezpieczenia człowieka przed wpływami atmosferycznymi i ochrony przed napaścią. Budynek składający się z pionowych ścian, poziomego stropu i podłogi oraz nachylonego dachu stanowi bryłę, która może być, podobnie jak bryła geometryczna, bardzo prosta albo mniej lub więcej złożona przez zestawienie w jedną całość kilku brył. Najstarsze budynki Egiptu, Asyrii, Persji, Grecji i Rzymu, bez względu na przeznaczenie, były w bryle bardzo proste (świątynie, megarony, nawet cyrki jak Colosseum), rzadziej złożone (wschodnie pałace i świątynie tarasowe); natomiast budynki naszej ery są niejednokrotnie bardzo skomplikowane.
 
Budynek w kształcie surowej bryły, odpowiadający tylko technicznym i praktycznym wymaganiom, występował rzadko, gdyż nawet społeczeństwa żyjące na bardzo niskim poziomie kulturalnym starały się nadać mu wygląd odpowiadający wrodzonemu każdemu człowiekowi pragnieniu piękna. To wzbogacenie wyglądu budynku odbywało się w drodze przekształcania form konstrukcyjnych — temu budynkowi właściwych, a mających początek w użytkowej i technicznej celowości — w formy architektoniczno-zdobnicze przez akcentowanie ich wyrazu plastycznego. Ściana wykonana z jakiegokolwiek materiału: drewna, gliny, kamienia, stanowiąca podstawowy element konstrukcyjny budynku, przez odpowiednią obróbkę i sposób wykonania może być przekształcona w element plastycznie wzbogacony. Kolumny, powstałe z przekształcenia słupów, łączone są zgodnie z prawidłami statyki w kolumnady i arkadowania. Obok nich okna, drzwi, dachy, belwedery, parapety, balustrady, frontony, attyki, lukarny, kominy, schody, balkony, wykusze, loggie — na zewnątrz budowli, a sklepienia, stropy, witraże, wszelkiego rodzaju okładziny (tynkowe, kamienne, ceramiczne, mozaikowe, drewniane, tkane, skórzane i papierowe), posadzki, kominki, piece — wewnątrz budynku stanowią grupę elementów powstałą stopniowo w miarę rozwijania się kultury materialnej. Biorą one czynny udział zarówno w zewnętrznym kształtowaniu bryły budynku pod względem konstrukcyjnym i plastycznym, jak i w przyozdabianiu wnętrz.
Elementy objęte tą grupą potocznie nazywamy detalem architektonicznym.
 
Detale architektoniczne nie powstały ani nagle, ani równocześnie, ani w jednym miejscu, ani też nie zostały wymyślone przez jednego człowieka. Jedne z nich wiążą się z najstarszymi cywilizacjami Azji i Afryki, inne z młodszymi Europy. To samo zadanie stworzenia zamkniętej przestrzeni stale się powtarzające — inne w zależności od miejsca, czasu, środowiska, ustroju społecznego i politycznego, tworzywa, warunków technicznych—było i jest rozwiązywane w różny sposób wzbogacając ludzkość coraz to innymi osiągnięciami architektonicznymi. Proces powstawania detalu przez nadanie konstrukcji specjalnego, właściwego jej wyrazu, zależnego od spełnianej przez nią funkcji, jest powolny. Tylko czasem dzięki szczególnym uzdolnieniom twórczym wybitnych jednostek, forma konstrukcji osiąga stosunkowo szybko wysoki poziom architektonicznej doskonałości. Osiągnięcie to stanowi wzór do naśladowania, nie jest. jednak rozwiązaniem ostatecznym, kanonem, który by nie mógł ulegać dalszym przekształceniom w zależności od zmieniających się warunków.

Studia historyczne nad rozwojem detalu wykazują, że im więcej zyskuje on na dojrzałości i finezji pod względem plastycznym, tym bardziej odbiega od istoty swego powstania, traci na pierwotnym znaczeniu i powoli staje się tylko symbolem elementu pełniącego pewną funkcję statyczną lub praktyczną. Dlatego też dla zachowania odpowiedniej racjonalnej linii w zakresie dalszego doskonalenia form, dobrze jest poznać ewolucję rozwojową poszczególnych elementów i detali, gdyż znajomość jej może uchronić nieraz od niewłaściwego ich opracowania i stosowania.

 Spis treści
 1. Ściany masywne
 2. Ściany ażurowe
 3. Otwory w ścianach
 4. Specjalne elementy plastyczne ścian
 5. Zwieńczenie budynku
 6. Sklepienia i stropy
 7. Schody
 8. Okładziny i powłoki ścienne
 9. Posadzki
10. Kominy i piece
11. Zamknięcie otworów