Bezpieczeństwo i Higiena Pracy przy pracach elektrycznych. Vademecum elektro.info

Bezpieczeństwo i Higiena Pracy przy pracach elektrycznych. Vademecum elektro.info

rok wydania: 2015, wydanie pierwsze
ilość stron: 124
ISBN: 978-83-64094-42-2
oprawa: miękka

Wstęp
Człowiek podczas pracy poddawany jest różnorodnym oddziaływaniom środowiska pracy, które wpływają bardziej lub mniej szkodliwie na jego zdrowie i zdolność do pracy. Pod pojęciem „bezpieczeństwo i higiena pracy” mieści się nie tylko ochrona zdrowia i życia pracownika, ale także ochrona ludzkiej zdolności do pracy. Ochrona zdrowia jest przedmiotem zainteresowania szeregu dyscyplin naukowych, a także administracji państwowej.
Bezpieczeństwo i higiena pracy (bhp) zakłada usuwanie lub co najmniej ograniczenie zagrożeń związanych z procesami technicznymi w środowisku pracy. Odnosi się to do: technologii, maszyn i urządzeń, szkodliwych gazów, par i pyłów, niebezpiecznego promieniowania i działania prądu elektrycznego, zbyt wysokiej lub zbyt niskiej temperatury, hałasu itp. Technika bezpieczeństwa, która stanowi wiedzę o przeciwdziałaniu zagrożeniom, jest ściśle związana z różnymi dyscyplinami naukowymi, na przykład z chemią, fizyką, medycyną, fizjologią, psychologią, ergonomią itp.

W zakresie uregulowań prawnych do najwyższej rangi należy Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. (DzU z dnia 16 lipca 1997 r., nr 78, poz. 483, z późn. zm.), która stanowi w art. 66 ust. 1, że:
Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Sposób realizacji tego prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa.

Art. 66 ust. 1 Konstytucji daje prawo uregulowania spraw dotyczących bezpieczeństwa
i higieny pracy w ustawie.
Ustawa z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy [1] w dziale pierwszym rozdział 2 w art. 15 stanowi:
Art. 15. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Rozwinięcie i uszczegółowienie artykułu 15 zawarte jest w dziale dziesiątym Kodeksu pracy pt. „Bezpieczeństwo i higiena pracy”.
Spełnienie obowiązków pracodawcy w dziedzinie bhp jest konieczne dla bezpieczeństwa pracy, ochrony zdrowia i życia pracowników w zakładzie pracy, a na terenie budowy wszystkich wykonawców robót budowlanych. Za stan bhp w zakładzie pracy odpowiada bez wyjątku każdy pracodawca. Ta odpowiedzialność jest niezależna od prowadzonej działalności i od rodzaju pracy, a także podstawy prawnej, na jakiej zatrudniona jest osoba świadcząca pracę. Obowiązki pracodawcy w dziedzinie ochrony zdrowia i życia pracowników określają nie tylko przepisy Kodeksu pracy [1] i aktów wykonawczych [5]÷[11], ale także inne źródła pozakodeksowe np. [2], [3], [12]÷[17].

Spis treści
1. Wstęp / 7

2. Wymagania dla sieci, urządzeń i instalacji elektrycznych przed oddaniem do użytkowania oraz odpowiedzialność za ich stan techniczny i bezpieczeństwo użytkowania / 9
2.1. Wymagania dla sieci, urządzeń i instalacji elektrycznych przed oddaniem do użytkowania / 9
2.2. Przekazanie obiektu budowlanego do użytkowania / 21
2.3. Przyłączenie do sieci elektroenergetycznej / 22
2.4. Obowiązki właściciela lub zarządcy oraz użytkowników obiektu budowlanego za stan techniczny i bezpieczeństwo użytkowania instalacji elektrycznych / 26

3. Obowiązki pracodawcy oraz prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy / 28
3.1. Obowiązki pracodawcy / 28
3.2. Prawa i obowiązki pracownika / 33
3.3. Wymagania dla obiektów budowlanych i pomieszczeń pracy / 35
3.4. Bezpieczeństwo maszyn i innych urządzeń technicznych / 36
3.5. Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia / 37
3.6. Wypadki przy pracy (i choroby zawodowe) / 39
3.7. Szkolenie / 42
3.8. Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze / 45
3.9. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy / 48
3.10. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące wykonywania prac w różnych gałęziach pracy / 51
3.11.    Odpowiedzialność za nieprzestrzeganie przepisów bhp według Kodeksu pracy / 52
3.12.    Odpowiedzialność za nieprzestrzeganie przepisów bhp według Kodeksu karnego / 53

4. Organizacja pracy przy sieciach, urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych / 54
4.1.    Wymagania ogólne przy organizacji stanowisk pracy / 54
4.2.    Obsługa i stosowanie maszyn, narzędzi i innych urządzeń technicznych / 56
4.3.    Transport wewnętrzny i magazynowanie / 59
4.4.    Ochrona przed hałasem / 61
4.5.    Prace szczególnie niebezpieczne, w tym prowadzone na wysokości / 63
4.6.    Prace niebezpieczne na terenie budowy / 65
4.7.    Maszyny i inne urządzenia techniczne na terenie budowy / 67
4.8.    Elektryfikacja terenu budowy / 71
4.9.    Roboty ziemne / 72
4.10.    Roboty montażowe / 76
4.11.    Roboty spawalnicze / 77
4.12.    Roboty rozbiórkowe / 78

5. Bezpieczeństwo wykonywania prac przy sieciach  elektroenergetycznych / 80
5.1.    Wymagania ogólne / 80
5.2.    Prace eksploatacyjne / 81
5.3.    Osoba uprawniona / 82
5.4.    Obiekty z urządzeniami energetycznymi / 85
5.5.    Prace eksploatacyjne w strefach pracy / 86
5.6.    Prace eksploatacyjne wykonywane na podstawie polecenia pisemnego / 87
5.7.    Organizacja prac na polecenie / 88

6. Bezpieczeństwo wykonywania prac przy urządzeniach elektrycznych / 91
6.1.    Wymagania ogólne / 91
6.2.    Prace przy różnych urządzeniach elektrycznych / 91
6.3.    Prace przy urządzeniach elektrycznych wykonywane na podstawie polecenia pisemnego / 94
6.4.    Osoby wykonujące prace eksploatacyjne / 95

7. Bezpieczeństwo wykonywania prac przy instalacjach elektrycznych / 96
7.1.      Wymagania ogólne / 96
7.2.      Prace eksploatacyjne / 97
7.3.      Przygotowanie urządzeń i instalacji elektrycznych do wykonywaniu przy nich prac / 98
7.4.      Prace eksploatacyjne przy instalacjach elektrycznych stwarzające szczególne zagrożenia / 99
7.5.      Organizacja prac eksploatacyjnych przy instalacjach na polecenie / 100

8. Sprzęt ochronny do prac przy urządzeniach elektroenergetycznych / 102
8.1.     Rodzaje sprzętu ochronnego / 102
8.2.     Sprzęt izolacyjny / 103
8.3.     Sprzęt do stwierdzania obecności napięcia / 104
8.4.     Sprzęt chroniący przed pojawieniem się napięcia / 105
8.5.     Badania okresowe sprzętu ochronnego / 105

9. Pierwsza pomoc przy ratowaniu porażonych prądem elektrycznym / 107
9.1.     Skutki oddziaływania prądu elektrycznego na ciało ludzkie / 107
9.2.     Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego o napięciu do 1 kV / 109
9.3.     Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego o napięciu powyżej 1 kV / 110
9.4.      Czynności po uwolnieniu porażonego od działania prądu elektrycznego / 111
9.5.      Sztuczne oddychanie / 116
9.6.      Defibrylacja / 117
9.7.      Apteczka pierwszej pomocy / 119

10. Przepisy / 122