Ochrona środowiska w gospodarce gminy. Instalacje-Technologie-Prawo

Ochrona środowiska w gospodarce gminy. Instalacje-Technologie-Prawo, rok: 2007, Stanisław Rabiej, Czesław Wachnicki, stron: 240, oprawa twarda, książka zawiera płytę CD, ISBN: 978-83-919132-4-6

Niniejsza książka - poradnik jest przeznaczona dla osób zatrudnionych w samorządach szczebla podstawowego, którym ustawowo przypisane są, wymagające odpowiednio przygotowanej kadry, obowiązki w zakresie ochrony środowiska naturalnego. W szczególności znowelizowana w ubiegłym roku ustawa „Prawo ochrony środowiska" (Dz.U. z dnia 20 czerwca 2001 r. Nr 62, póz. 627 z późn. zm.) zobowiązuje samorządy m.in. do samodzielnego wydawania „decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia inwestycyjnego", która ma poprzedzać inne rodzaje zezwoleń, niezbędnych do rozpoczęcia inwestycji, w tym finalnego pozwolenia na budowę. Większość tego rodzaju decyzji mają wydawać wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast. Według opinii często wyrażanych przez samych zainteresowanych, a także ich przełożonych, wiele gmin, w szczególności mniejszych, nie posiadających najczęściej specjalistów z zakresu ochrony środowiska, nie jest właściwie przygotowana do realizacji takich zadań. Książka ma służyć uzupełnieniu wiedzy pracowników samorządów tego szczebla w zakresie ochrony środowiska naturalnego, przydatnej m.in. w opracowaniu takich decyzji.

Autorom chodziło o zgromadzenie w niej informacji z dziedziny ekologii i ochrony środowiska, także proekologicznych technologii, służących modernizacji istniejących lub budowie nowych instalacji, sieci i urządzeń funkcjonujących w komunalnej infrastrukturze technicznej na szczeblu gminy.
Ten pierwszy temat potraktowano wyłącznie informacyjnie, wykorzystując w tym celu wiedzę zawartą w najbardziej zdaniem autorów istotnych dla charakteru książki publikacjach.
Drugi temat w większości obejmuje wiedzę zgromadzoną w publikacjach własnych autorów książki oraz częściowo kompilację informacji innych specjalistów z dziedziny proekologicznych technologii.
Z uwagi na raczej zróżnicowane wykształcenie pracowników samorządów, książka prezentuje wiedzę na poziomie popularno-technicznym, oczywiście w zakresie takim, jak na to pozwalała złożona problematyka. Może ona służyć jako poradnik w bieżącej pracy, także jako pomoc dydaktyczna na kursach doskonalenia kwalifikacji zawodowych, fachowych warsztatach itp., organizowanych dla pracowników merytorycznych gmin.
W rozdziale I omówione zostały definicje i pojęcia w zakresie niezbędnym dla przyswojenia sobie prezentowanej wiedzy fachowej, a także stan skażenia środowiska naturalnego w skali globalnej oraz programy zapobiegania jego dalszej dewastacji. W jego opracowaniu oparto się na piśmiennictwie wymienionym na końcu rozdziału, a w szczególności na pozycjach [l, 6] tego wykazu.
W rozdziale II omówiono proekologiczne technologie dla instalacji i sieci funkcjonujących w komunalnej infrastrukturze technicznej.
W rozdziale III scharakteryzowano odnawialne źródła energii oraz przedstawiono możliwości rozwoju ich zastosowań w Polsce.
Rozdział IV jest poświęcony działaniom Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska. Szczególnie te ostatnie uznawane są za najbardziej skuteczne jeśli chodzi o ich skalę, angażowane środki finansowe i efekty.
W rozdziale V scharakteryzowano zadania samorządów szczebla podstawowego w zakresie ochrony środowiska, wynikające z obowiązujących regulacji prawnych na dzień 30 czerwca 2006 r.
Na końcu zamieszczono opracowane w Ministerstwie Gospodarki materiały dotyczące obowiązków gminy związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest.
Załącznikiem do książki - poradnika jest płyta CD z nagranymi pełnymi tekstami ustaw, także niektórych uregulowań niższego rzędu, dotyczących omówionej w rozdziale piątym problematyki prawnej.

SPIS TREŚCI:

WSTĘP 7
Rozdział I
CHARAKTERYSTYKA ANTROPOGENICZNYCH ŹRÓDEŁ ZAGROŻEŃ EKOLOGICZNYCH 
Wprowadzenie 9
Definicje i pojęcia 9
Rys historyczny 14
Źródła i rodzaje zagrożenia środowiska 16
Źródła 16
Zagrożenia globalne 18
Efekt cieplarniany 18
Kwaśny opad atmosferyczny 21
Zanikanie ozonu stratosferycznego 21
4.3. Zagrożenie strefowe (regionalne, lokalne) 22
Kurczenie się powierzchni lasów 22
Grunty zagrożone erozją oraz zanieczyszczenie gleb 22
Wyeksploatowane pastwiska 23
Przetrzebione łowiska morskie 23
Wymieranie niektórych gatunków fauny i flory 23
Zanieczyszczenie wód 23
Miasto 24
Hałas 25
Promieniowanie jonizujące 26
4.3.10. Promieniowanie elektromagnetyczne 26
Kierunki proekologicznej przebudowy gospodarki 27
Narzędzia przebudowy gospodarki 34
Piśmiennictwo do rozdziału 1 35
Rozdział II
ZASTOSOWANIE PROEKOLOGICZNYCH TECHNOLOGII W INFRASTRUKTURZE KOMUNALNEJ
Wprowadzenie 37
Definicje i pojęcia 37
Charakterystyka budynków oraz instalacji i sieci wykonanych w tradycyjnych technologiach 41
Proekologiczne przedsięwzięcia w infrastrukturze komunalnej 44
4.1. Budynki mieszkalne i użyteczności publicznej 44
4.1.1. Certyfikat efektywności energetycznej budynków 44
Audyting energetyczny 45
Termorenowacja budynków 45
4.2. Proekologiczne technologie i rozwiązania dla wewnętrznych instalacji sanitarnych i grzewczych 45
4.2.1. Materiały i wyroby 45
Tworzywa sztuczne 46
Rodzaje wyrobów 48
Rury 48
Złączki 51
Uchwyty i mocowania 54
Rodzaje połączeń elementów instalacji 55
Izolacja przewodów instalacyjnych 59
Instalacje grzewcze 60
a) Zakres modernizacji instalacji centralnego ogrzewania grzejnikowego 60
Przewody 61
Uszczelnienie i hermetyzacja instalacji 61
Automatyka regulacyjna 62
Grzejniki 65
Źródło ciepła 66
Instalacje odprowadzania spalin 69
Instalacje dostarczające paliwo do kotłów 71
Montaż instalacji centralnego ogrzewania grzejnikowego 72
Odbiór instalacji centralnego ogrzewania grzejnikowego 75
b) Ogrzewanie płaszczyznowe 76
Ogrzewanie podłogowe wodne 76
Grzejnikowo-podłogowy system ogrzewania pomieszczeń 83
Instalacje wodociągowe 84
Opomiarowanie instalacji wodociągowych i grzewczych 85
Rozliczanie zużycia energii cieplnej i wody w lokalach mieszkalnych 91
Ekonomia przedsięwzięć termomodernizacyjnych 92
Instalacje kanalizacji sanitarnej 93
a) Instalacje o grawitacyjnym oraz podciśnieniowym spływie ścieków 93
Przydomowe oczyszczalnie ścieków 95
System Dubbletten 96
Kanalizacja deszczowa 98
Instalacje wentylacyjne i klimatyzacyjne 99
Instalacje gazowe 103
4.3. Proekologiczne technologie dla sieci wodociągowych, ciepłowniczych, kanalizacyjnych i gazowych 104
Prace przygotowawcze związane z układaniem rurociągów 105
Sieci wodociągowe 106
Sieci ciepłownicze 109
Sieci kanalizacyjne 109
Sieci gazowe 111
Doświadczenia montażowe i eksploatacyjne instalacji oraz sieci 112
System oceny jakości proekologicznych technologii dla komunalnej infrastruktury technicznej 114
7. Lokalne systemy zagospodarowania odpadów komunalnych i poeksploatacyjnych 117
8. Piśmiennictwo do rozdziału II 121
Rozdział III
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII
Wprowadzenie 123
Energia cieplna 123
2.1. Ciepło słoneczne 123
Kolektory słoneczne 124
Magazynowanie energii cieplnej 125
Inne przykłady wykorzystania kolektorów słonecznych 126
Ogniwa słoneczne (fotowoltaiczne) 127
2.2. Energia geotermiczna 128
3. Energia mechaniczna 129
Energia wód 129
Energia wiatru 130
Energia fal i prądów morskich (oceanicznych) 132
Energia pływów (przypływów i odpływów) 132
Energia fal morskich 132
Energia prądów morskich 133
Energia cieplna mórz 133
Energia powstająca w wyniku zasolenia wody 133
4. Energia biomasy 133
Drewno odpadowe 134
Słoma odpadowa 135
Osady ściekowe 136
Biogaz 136
Biopaliwa płynne 138
Plusy i minusy wykorzystania odnawialnych źródeł energii 138
Krajowe możliwości i perspektywy rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii 141
7. Piśmiennictwo do rozdziału III 144
Rozdział IV
OCHRONA ŚRODOWISKA W POLITYCE MIĘDZYNARODOWEJ
Wprowadzenie 147
Działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych 147
2.1. Raport Sekretarza Generalnego ONZ U Thanta
pt. „Człowiek i jego środowisko" 148
I Szczyt Ziemi 149
II Szczyt Ziemi 152
3. Ochrona środowiska w polityce Unii Europejskiej 155
Synteza historii Unii Europejskiej 156
Instytucje (organy) Unii Europejskiej 156
Rada Europejska 156
Parlament Europejski 157
Rada Unii Europejskiej 159
Komisja Europejska 160
Trybunał Sprawiedliwości 160
Trybunał Obrachunkowy 161
Komitet Regionów 161
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny 162
Europejski Bank Centralny 162
Europejski Bank Inwestycyjny 163
Europejski Fundusz Inwestycyjny 163
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju 163
Agencje Wspólnot Europejskich 164
Agencje ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa 164
Agencje ds. Współpracy Policyjnej i Sądowej w Sprawach Kryminalnych 164
Biuro Wydawnictw Oficjalnych Wspólnot Europejskich 164
Europejskie Biuro ds. Selekcji Kadr 164
Rejestry dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej 164
3.2.14. Rzecznik Praw Obywatelskich 164
Strategia Zrównoważonego Rozwoju (ekorozwoju) 165
Formy organizacyjno-prawne i źródła finansowania ochrony środowiska w przedsięwzięciach gospodarczych 166
Przepisy prawne 166
Działania administracyjne 166
Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000 167
System Koordynacji Informacji o Środowisku CORINE 167
Europejski System Zarządzania i Ekoaudytów EMAS 167
3.4.3. Działania Ekonomiczno-finansowe 167
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 168
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej 168
Program Inteligentna Energia dla Europy IEE 168
3.5. Charakterystyka VI Programu działań Unii Europejskiej w zakresie środowiska naturalnego 169
Zadania międzynarodowych organizacji ekologicznych 172
Obowiązki państw, zadania kół gospodarczych 172
Międzynarodowe bezpieczeństwo ekologiczne 173
4. Piśmiennictwo do rozdziału IV 174
Rozdział V
PODSTAWY PRAWNE PROEKOLOGICZNEJ DZIAŁALNOŚCI GMINY
Wprowadzenie 175
Charakterystyka ogólna dokumentu pt. „Polska 2025 - Długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju" 175
Synteza ustaw w zakresie dotyczącym gmin 176
Piśmiennictwo do rozdziału V 204
Literatura cytowana 207
Skorowidz rzeczowy 211
Notka biograficzna o Autorach 215
Dodatek
Materiały Ministerstwa Gospodarki dotyczące obowiązków gminy
związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest 217